Financieel meerjarenbeeld

Als gevolg van de herziening van de grondexploitaties per 1 januari 2024 en de gewijzigde rekenrente wordt de doorbelasting van rente aan grondexploitaties aangepast. Door het gewijzigde meerjarenverloop van de boekwaarde wordt in 2025 en 2028 minder rente toegerekend aan de grondexploitaties. Dit betekent een nadeel voor het begrotingssaldo. In 2026 en 2027 is dit andersom. Voor 2025 wordt in totaal een nadeel verwacht van € 207.000, in 2026 een voordeel van € 305.000, in 2027 een voordeel van € 504.000 en in 2028 een nadeel van € 94.000.

Jaarlijks actualiseren wij de rentelasten. De volgende zaken hebben invloed op de hoogte van de rentelast:
1. Het faseren van investeringen;
2. De hoogte van de boekwaarden van de GREX;
3. Wijzigen van de toe te passen rente op de GREX door nieuwe BBV notitie Rente;
4. Aflopen van huidige langlopende leningen met lage rentes.

1. Doordat investeringen worden verschoven, verschuift ook de bijbehorende rentelast.
2. Door het verschuiven van kosten en opbrengsten in de komende jaren en het openen van nieuwe GREXEN, zijn de boekwaarden van de GREXEN in de komende jaren hoger dan eerder geraamd. Dit veroorzaakt een grotere financieringsbehoefte en dus een hogere rentelast. Met name in 2026 veroorzaakt dit een grote stijging van de rentelast.
3. In de nieuwe notitie rente van de BBV staat dat de omslagrente vanaf de begroting 2025 gebruikt dient te worden voor het doorbelasten van rente aan de GREX. De omslagrente ligt lager dan de eerder gehanteerde rente, waardoor er in verhouding minder rente doorbelast kan worden naar de GREX. Er blijft dus meer rente in de exploitatie over.
4. In de komende jaren lossen we ca. 30 miljoen af op huidige langlopende leningen. Het rentepercentage van deze leningen is gemiddeld een stuk lager dan de huidige rente waartegen we nieuwe leningen aan moeten trekken om aan onze financieringsbehoefte te voldoen.  

De autonome loonontwikkeling in de salarissen voor het college van B&W ramen we bij. De stelpost voor indexatie zetten we in als financiële dekking, waardoor het resultaat budgettair neutraal blijft.

Voor de raad- en commissieleden is een berekening gemaakt en het verschil ramen we bij. De dekking komt uit de stelpost voor loon- en prijsindex.

In de meerjarenbegroting 2025-2028 wordt rekening gehouden met de jaarlijkse gemiddelde uitstroom van SW-medewerkers voor de module WgSW van 5%. In de jaren 2025 t/m 2027 is met de jaarlijkse dalende lasten rekening gehouden. De lagere lasten voor het jaar 2028 t.o.v. 2027 bedragen € 222.000.

Naar aanleiding van de binnengekomen zienswijzen van de deelnemende gemeenten heeft het DB in afstemming het AB besloten om de concept primaire begroting 2025 van de MGR SDCG voorafgaand aan de definitieve vaststelling op 5 september 2024 te herijken. De bijgestelde bedragen zijn verwerkt op de budgetten van de diverse modules op programma 4 (Onderwijs) en 6 (Sociaal domein). Per saldo een structureel voordeel van € 117.000 ten opzichte van de bedragen opgenomen in de kadernota 2025-2028.

Beschut werk is een dienstbetrekking in een beschutte omgeving onder aangepaste omstandigheden. Gemeenten ontvangen via de meicirculaire 2024 structureel meer middelen om invulling te geven aan deze taak. Landelijk is hiervoor met ingang van 2024 € 23,1 miljoen beschikbaar. Het bedrag loopt jaarlijks op tot 2048 naar € 65,3 miljoen. Voor Zevenaar gaat het om een bedrag van € 60.000 in 2025. Het bedrag wordt jaarlijks verhoogd.

Op basis van de verlopen reisdocumenten en rijbewijzen is een actualisatie gemaakt van de uitgaven en inkomsten voor de jaren 2025-2028. Hierbij is ook rekening gehouden met de gestegen kosten voor de aanvraag van een reisdocument en rijbewijs.
Voor de komende jaren levert dit het volgende resultaat op:
2025 : € 50.000
2026 : € 50.000
2027 : € 70.000
2028 : € 10.000 -/-

De salarissen voor 2025 en verder ramen we volgens de actuele personeelsbegroting. De stelpost voor loonontwikkeling zetten we in voor de cao-stijging en de groei in tredes binnen de functieschaal / uitloopschaal van medewerkers. Daarnaast ramen we een lagere vergoeding van € 253.000 van de RDL omdat wij straatreinigers van de RDL hebben overgenomen. Hiertegenover staat overigens een voordeel op programma 2 vanwege lagere bijdrage aan de RDL.

In 2024 is grondexploitatie Businesspark 7Poort II geopend. Dit zorgt ervoor dat aan deze grondexploitatie salaris- en overheadkosten kunnen worden toegerekend. Dit heeft een positief effect op de meerjarenbegroting. Daarnaast is naar verwachting minder capaciteit nodig voor grondexploitatie Waaijakkers en deelgrondexploitaties binnen complex Zevenaar-Oost wonen. Dit heeft een negatief effect op de meerjarenbegroting. Per saldo een structureel voordeel vanaf 2024 aflopend van € 114.000 naar € 91.000.

In het collegeprogramma 2022-2026 is een tweejaarlijks ondernemerspeiling opgenomen. Hiervoor is in 2024 en 2026 een bedrag begroot van € 15.000. Om de monitor actueel te houden trekken wij deze lijn door naar 2028 ev. Een nadeel in 2028 van € 15.000.

In 2025 hebben we te maken met diverse kostenstijgingen en -dalingen binnen de gemeente en de RDL. Per saldo stijgen de totale kosten als gevolg van de hieronder genoemde wijzigingen binnen de gemeente en de RDL in 2024 met € 497.000 en vanaf 2025 met € 523.000. Dit verrekenen wij binnen de afvalstoffenheffing en is daarmee budgettair neutraal. Door bovengenoemde kostenstijging stijgt het tarief van de afvalstoffenheffing.
Binnen de RDL zijn de kosten voor afvalinzameling, en hiermee onze bijdrage aan de RDL, fors hoger. Op nagenoeg alle onderdelen is sprake van stijging van personele- en materiële kosten als gevolg van cao stijging en bijvoorbeeld brandstofkosten. Bij het aanbiedstation zijn de kosten van bepaalde afvalstromen zoals grof huishoudelijk afval, hout en klein chemisch afval fors gestegen. De tonnages betaald afval zijn sinds het openen van het nieuwe aanbiedstation gedaald, waardoor de kosten per saldo hoger uitvallen. Daarnaast zijn de rente- en afschrijvingskosten vanaf 2025 volledig in de begroting opgenomen. Bij PMD zijn aanvullende kosten gemaakt in verband met extra inzet op arbo-omstandigheden. Bij papier en karton in verband met gestegen kosten inhuur derden.
Binnen de gemeente zijn met name de loonkosten gestegen die voor een deel worden doorbelast aan de RDL. De kostendaling wordt met name veroorzaakt door de lagere brandstofkosten mede als gevolg van de overdracht van het onderdeel straatreiniging van de RDL naar de gemeente Zevenaar en Montferland.

Het vervangen van hardware van de vaste en mobiele werkplekken gaat volgens een vooraf gedefinieerde levenscyclus. Het gaat om de aanschaf van laptops en smartphones. De geplande investeringen in de jaren 2026, 2027 en 2028 zijn € 294.000, € 329.000 en € 141.000. De kapitaallasten komen uit op € 73.500 in 2027 en € 155.750 in 2028.

De budgetten voor vervangingsinvesteringen voor openbare werken hebben we doorgenomen. Voorgesteld wordt de noodzakelijke twee auto's (in 2025 en 2026) en een vrachtwagen (in 2026) te vervangen. De totale investering bedraagt € 157.000. Deze wijzigingen leiden tot structurele lasten vanaf 2026 van € 3.000 en aanvullend vanaf 2027 van € 15.000.

Nog voor de inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 januari 2024 moest nog een aantal (paraplu) bestemmingsplannen worden opgesteld en beoordeeld. Het was de verwachting dat dit in 2023 zou plaatsvinden. Voor 3 parapluplannen is dit niet gehaald waardoor het budget is vrijgevallen ten gunste van het rekeningresultaat. Nu  wordt dit in 2025 opgepakt. De extra advieskosten hiervoor in 2025 bedragen € 30.000.

In de begroting 2025 zijn middelen opgenomen in het kader van beschermd wonen (€ 283.500). Gelet op de ontwikkelingen, verschuiving ingangsdatum beschermd wonen naar 1-1-2026 en de regionale afspraken, hoeven we dit bedrag dit jaar niet in te zetten. Daarom ramen wij in totaal € 283.500 af.

Voor de continuering van de dienstverlening SW c.q. het materieel werkgeverschap SW door Scalabor voor de periode 2026-2028 dient de regeling, behorende bij het Aanwijzingsbesluit (versie 19 november 2021) geactualiseerd te worden. Aan Scalabor is gevraagd een voorstel uit te werken dat gebaseerd is op de afspraken die voor de periode 2023-2025 opgenomen zijn in de regeling, behorend bij het Aanwijzingsbesluit. Daarmee wordt uitgegaan van de huidige prestatie-indicatoren en richt de vraag zich met name op de prijsstelling. Scalabor is gevraagd te komen met een basistarief voor de SW-dienstverlening en daarnaast voorstellen te doen hoe dit basistarief, door andere activiteiten/dienstverlening en partnerschap, zo laag mogelijk kan worden. De ramingen in de meerjarenbegroting zijn aangepast aan het door Scalabor uitgewerkte voorstel. Per saldo is dit een voordeel in de jaren 2026 en 2027 van respectievelijk € 140.000 en € 65.000.

Op 1 januari 2025 start de implementatieperiode van de regionale inkoop van Z- en B1-leerroutes t.b.v. uitvoering van de Wet inburgering. Deze implementatie duurt naar verwachting zes maanden en vraagt om inzet van extra formatie (beleid en uitvoering). Er moet onder andere overgedragen worden van oude naar nieuwe aanbieders, contracten afgesloten worden met de nieuwe aanbieders en werkafspraken gemaakt worden. Hiervoor is in 2025 een incidenteel bedrag nodig van € 40.000.

Om kinderen zoveel mogelijk thuis op te laten groeien investeren Rijk, gemeenten en aanbieders in de af- en ombouw van residentiële jeugdhulp en het creëren van alternatieven. Ingezet wordt op kleinschalige vormen van opvang. Er moet nog veel gebeuren en er zijn nog veel onzekerheden. Wel verwachten wij als gevolg van deze ombouw een bedrag op verblijfskosten te kunnen besparen van € 380.000. In afwachting van landelijke ontwikkelingen en keuzes in de regio boeken wij deze besparing in voor 2025. Wij volgen de kostenontwikkeling om te kijken of deze ook de komende jaren ingeboekt kan worden in samenhang met overige ontwikkelingen in het kader van de hervormingsagenda jeugd.

In de begroting is een bedrag opgenomen voor 2025 voor uitvoeringskosten voortkomend uit de vorige visie. In de huidige visie sociaal domein hebben wij geen concreet bestedingsdoel opgenomen. Dit komt nog in de uitvoeringsplannen 2025-2028 met SMART doelstellingen die momenteel uitgewerkt worden. Daarom schrappen wij dit bedrag voor 2025 in de begroting. Dit levert een voordeel op van € 286.500.

Als gevolg van het besluit raadsvoorstel ‘Begroting RDL 2025’ vindt met ingang van 2025 overdracht plaats van het onderdeel straatreiniging van de RDL naar de gemeente Zevenaar en Montferland. Hiermee komt de bijdrage van de gemeente Zevenaar aan de RDL te vervallen. Deze wijziging leidt tot een structureel voordeel van € 434.000 vanaf 2025. Dit voordeel valt weg door nadelen die ontstaan als gevolg van personele kosten, zichtbaar in programma 0 en bij de doorbelasting naar wegen, niet zichtbaar in programma 2. De doorbelasting naar afval en riool wordt verrekend met de afvalstoffen- en de rioolheffing en is budgettair neutraal.
Een nadere uitwerking van de begrote ureninzet op de veegtaken, de kosten van de veegmachine(s) en -trucks moet nog plaatsvinden.

Op basis van de meicirculaire 2024 is een stelpost opgenomen voor indexatie van salarissen en kostenstijging (inflatie). Deze stelpost is bij het opstellen van deze begroting als dekking ingezet.
Binnen de gehele organisatie is uitgebreid bekeken of er budgetten zijn die toereikend zijn zonder een verhoging voor inflatie. Hierdoor hoeft de stelpost niet volledig te worden ingezet.
De stelpost kan nu vrijvallen ten gunste van het resultaat. Het gaat om een vrijval van afgerond € 457.000.

De stand van de voorziening is € 3.000 te hoog. In dit journaal ramen we de afboeking zodat de stand in de begroting op nul loopt.